Kolven, hoe werkt het?

Je hebt een borst en een apparaat, maar dan?? Een kolf op de borst zetten en kolven?
Heb je nog nooit gekolfd of ben je op zoek naar manieren om zo optimaal mogelijk te kolven?
Er zijn veel tips en trucs om effectiever te kolven.

Kolven is iets wat de meeste moeders tegenkomen wanneer ze “opstartproblemen” hebben, een middagje willen winkelen of gaan werken en moedermelk willen blijven geven.

Bij iedere situatie past een andere kolf.  In het kraambed is er bijvoorbeeld het advies om dubbelzijdig elektrisch te kolven met een huurkolf en daarna is het afhankelijk van hoe vaak je hem wilt gebruiken, waar je voorkeur naar uit gaat en natuurlijk je budget.  In principe heeft elke moeder 1 type kolf sowieso tot haar beschikking en dat zijn haar handen. Je kunt namelijk kolven met de hand. Dit is vrij eenvoudig, echter het vergt vaak wel wat oefening.  Daarnaast zijn er handkolven (met de hand bewegen), enkelzijdige elektrische kolven en dubbelzijdige elektrische kolven.

Kolven met de hand
Kolven met de hand ofwel kolven met de Marmet techniek is een techniek waarmee je door je duim en wijsvinger op de rand van het tepelhof te zetten, deze naar je ribben te bewegen (borst induwen), iets toe te knijpen en naar voren te halen melk uit de borst “melkt”.
Dit kun je bijvoorbeeld al oefenen vanaf 37 weken zwangerschap (of op indicatie eventueel eerder) onder de douche. Warmte op de borst maakt het namelijk makkelijker om te kolven.

Enkelzijdig/dubbelzijdig
Enkelzijdig kolven kan meer tijd kosten dan dubbelzijdig kolven. Om de moedermelkproductie te verhogen is een enkelzijdige elektrische kolf in principe minder effectief dan een dubbelzijdige elektrische kolf.

Kolven met een handkolf
Bij in principe elk merk handkolf zit er een soort handvat die je heen en weer moet bewegen. Dit heen en weer bewegen zorgt voor drukverschil en laat de moedermelk lopen. Je kunt zelf wat sneller knijpen om een toeschietreflex op te wekken en dan weer wat langzamer of even vasthouden om de melk door te laten lopen.
Kolven met een elektrische kolf
Er zijn elektrische kolven met een fase voor de toeschietreflex en kolven zonder deze functie. Een kolf met een 2-fase systeem (dus met fase voor toeschietreflex opwekken) geven bij de meeste moeders makkelijker meer melk dan een kolf die deze functie niet heeft.

Het is bij Borstvoeding Waterland mogelijk om (op afspraak) meerdere kolven uit te proberen.

EFFECTIEF KOLVEN
Bij veel moeders gaat kolven goed, er zijn echter ook moeders waarbij het niet zo makkelijk gaat. Vaak wordt de schuld aan de (soort) kolf gegeven. Positief nieuws is dat je kolven vaak kunt leren.

COLOSTRUM kolven (1e paar dagen)
Colostrum de eerste moedermelk is zeer stroperig en weinig (5-7ml.) Het nadeel van kolven met een kolf is dat het colostrum zich vastplakt in de kolf (als er al wat komt) en het lijkt alsof er helemaal geen melk is. Mijn advies zou dan ook zijn de 1e 24/48 uur indien je kindje niet aan de borst kan drinken om te kolven met de hand. Je kunt dat heel makkelijk op een lepeltje opvangen en direct geven aan je kind. Daarbij stimuleer je de aanmaak van Prolactinereceptoren waardoor de moedermelk aanmaak gestimuleerd wordt en de moedermelkproductie sneller omhoog gaat.

Vaak wordt toch het advies gegeven om dubbelzijdig elektrisch te gaan kolven, vooral in het ziekenhuis. De reden hiervoor is dat je je hormonen extra stimuleert, zodat je moedermelkproductie (nog) sneller omhoog gaat en zij helaas niet altijd genoeg tijd hebben om het kolven met de hand uit te leggen en te oefenen hiermee.
MOEDERMELK kolven (vanaf ongeveer de stuwing)
Wanneer de stuwing op komt zetten gaat de moedermelkproductie omhoog. Stuwing kan soms, vanwege het vocht achter het tepelhof, het kolven bemoeilijken. Je kunt dan het vocht achter het tepelhof wegduwen (druk met vingers geven op het tepelhof en richting ribben druk geven). Sommige moeders kolven dan beter met de hand en andere weer met een kolf. Wanneer de stuwing afzakt kiezen de meeste moeders ervoor om te kolven met een kolf. Uit onderzoek is gebleken dat dubbelzijdig elektrisch kolf het Prolactine gehalte in je bloed verhoogd tot nagenoeg het gehalte wanneer je je kind aan de borst voedt. Een hoger Prolactine gehalte geeft sneller meer melk in het kraambed en later zorgt het ervoor dat je moedermelkproductie in stand blijft.

TIPS voor effectiever kolven

Ontspanning – Zorg voor een veilige omgeving en een comfortabele houding.
Borstmassage – Dit stimuleert de doorbloeding, waardoor de toeschietreflex vaak effectiever zijn werk doet.
Borst (voor)verwarmen – Warmte stimuleert de bloedtoevoer en verwijd de melkkanalen waardoor de melk makkelijker stroomt en er makkelijker meer melk vrijkomt.
Maat borstschild – De borstschild op de kolf is verkrijgbaar in verschillende maten. De juiste maat geeft meer melk.
Handen gebruiken – Tijdens het kolven borstcompressie (druk op de borst geven) toepassen kan een effectievere toeschietreflex opwekken, meer melk per toeschietreflex geven en meer vetdeeltjes geven (deze laten makkelijker los van de wand van de melkkanalen).
Kind – Je kindje dicht bij je houden (bijvoorbeeld bij opname van je kindje) en/of filmpjes maken van je kindje en deze afspelen. Dit geeft vaak effectievere toeschietreflexen en dus meer melk.
Oxytocine neusspray – Oxytocine zorgt voor de toeschietreflex. Wanneer er een probleem is met de toeschietreflex, bijvoorbeeld je ziet geen melk harder gaan lopen bij het kolven dan kan deze neusspray soms helpen. De neusspray is alleen te verkrijgen op recept, via de verloskundige of huisarts.